به گزارش پلاتو هنر، دوره باروک (موسیقی اروپایی) از سال ۱۶۰۰ الی۱۷۵۰ میلادی، به مدت یک دوره 150 ساله در نظر گرفته می‌شود.

موسیقی باروک در تاریخ هنر غرب پس از دوره رنسانس (قرن 15 و 16 میلادی) و پیش از دوره‌ کلاسیک (از سال 1750 الی 1820) شکل گرفت.

دوره کلاسیک از نظر زمانی بین دوره باروک و دوره رومانتیک قرار دارد. از برجسته‌ترین چهره‌های دوره کلاسیک می‌توان به هایدن، موتزارت و بتهوون اشاره کرد.

در دوره رنسانس، ساز نسبت به آواز اعتبار و جایگاه ویژه‌ای نداشت و سازها تنها موسیقی آوازی را همراهی می‌کردند. از سازهای رایج آن زمان می‌توان به ترومپت، و انواع لوت، رکوردر، ارگ و کلاوسن اشاره کرد. این سازها اغلب عضو یک گروه سازی بین ۳ تا ۶ ساز بودند که وسعت صوتی از باس تا سوپرانو را پوشش می‌دادند.

‌موسیقی رنسانس از نظر صوتی کیفیتی ملایم و آرام بدون ضرباهنگی واضح و مشخص دارد. زیرا در این نوع موسیقی، آکوردهای کنسونانت، پایدار و مطلوب محسوب می‌شدند و آکوردهای دیسونانس اهمیت و جایگاهی در آن موسیقی نداشتند.

بافت عمده موسیقی رنسانس پلی‌فونیک است و اکثر موسیقی‌های کرال این دوره دارای پنج یا شش خط آوازی است که همگی از جذابیت های ملودیک برخودار هستند.

آهنگسازان این دوره با گسترش وسعت صوتی به بیش از چهار اکتاو و افزودن خط ملودی باس، هارمونی غنی‌تری را ایجاد کردند.

باروک به معنای پر زرق و برق پرتزیین است اما هنرمندان برای اشاره به سبکی خاص از آن استفاده می‌کنند، در گذشته چنین سبکی باب میل اشراف بوده و همواره تلاش می‌کردند، آن را شکوهمند و پر زرق و برق نشان دهند.

فردیش هندل و سباستین باخ پرچمداران این سبک بوده‌اند، به صورتی‌که پس از مرگ باخ در سال 1350 این دوره به پایان رسید. سبک باروک هنرمندان دیگری نظیر مونته وردی، آرکانجلو کورلی و آنتونیو ویوالدی را داشت که تا قرن بیستم به فراموشی سپرده شدند اما با شروع قرن بیستم و شناخت تکنیک ضبط طولانی باعث احیای سبک باروک شد و دوستداران موسیقی این هنرمندان فراموش‌شده را بهتر شناختند.

دوره باروک به سه دوره آغازین، میانی و پایانی تقسیم‌بندی می‌شود. دوره آغازین موسیقی باروک از سال 1600 الی 1640 یکی از انقلابی‌ترین دوره‌های موسیقی در تاریخ هنر محسوب می‌شود.

کلودیو مونته‌وردی (آهنگساز ایتالیایی) در این دوره تضاد دراماتیکی را در آثار موسیقی خلق می‌کرد. آثار موسیقی در دوره باروک به ویژه در کشور ایتالیا بر پایه متن و شعر، با احساس و پرشور ساخته می‌شد. این موسیقی و اشعار پرشور نمایشی باعث به وجود آمدن اُپرا در آن زمان شدند. آپرا، نمایشی است که به همراه ارکستر و آواز همراه است.

یکی دیگر از فعالیت‌های آهنگسازان دوره باروک، استفاده از بافت هموفونیک به جای بافت پلی‌فونیک دوران رنسانس بود. آن‌ها باورداشتند، کلام با خط ملودی و آکوردهای همراهی‌کننده شاففیت و وضوح بیشتری ایجاد می‌کند.

مونوفونیک، بیفونیک، پلی‌فونیک، هوموفونیک  و هترافونیک پنج بافت اصلی موسیقی هستند.

بافت پلی‌فنیک، بافتی است که از دو یا چند خط ملودی مستقل و قابل تشخیص به صورت همزمان تشکیل می‌شود که این ملودی‌ها تقریبا از اهمیتی برابر برخوردار هستند و به صورت همزمان اجرا می‌شوند‌.

بافت هموفونیک بافتی است که معمولا بالاترین بخش ملودی، نسبت به سایر بخش‌ها و اغلب با ریتمی تندتر اجرا شود که این بخش متمایز معمولاً به عنوان ملودی و سایر بخش‌ها به عنوان همراهی‌کننده ملودی در نظر گرفته می‌شود.

آهنگسازان برای نشان دادن احساسات تند و ریز خود از آکوردهای دیسونانس استفاده می‌کردند که پیش از این دوره، به اینصورت برجسته شنیده نمی‌شدند و بر تضادهای صوتی تاکید می‌شد.

سمیرا اسدیان

بیشتر بخوانید:

علمی‌تر به موسیقی گوش کنیم